پژوهشی در فرش ایران

معرفی کتاب پژوهشی در فرش ایران

اندیشه‌ی تهیه‌ی چنین کتابی به زمانی باز می‌گردد که کار تدریس در دوره‌ی کار و دانش فرش و همچنین مراکز آموزش عالی علمی و کاربردی، وابسته به دانشگاه جامع علمی / کاربردی را آغاز نمودم. فقدان جزوات و منابع آموزشی، آنهم به نحوی که هم تا حدودی تأمین کننده‌ی مصوبات، و هم مورد استفاده‌ی کاربردی دانش‌آموزان و دانشجویان باشد از یک سو، و از سوی دیگر کاستی‌های خود و برخی از همکاران معلم و مدرس نسبت به مباحث و معلومات مقدماتی و نسبتاً جدید (و حتی قدیمی) باعث شد تا به نوعی برخی از داشته‌های خود و پژوهشگران و اساتید بزرگ فرش ایران را یک جا گردآوری و نظم بخشم و افقی جدید برای تدریس دروس مقدماتی فرش بوجود آورم.

در ابتدا قرار بود چهار و حداکثر پنج موضوع مهم که در دوره‌های مذکور از کاستی‌های بسیار زیادی برخوردارند، دستمایه چاپ یک کتاب کوچک آموزشی قرار گیرند. اما به توصیه‌ی ناشر برای آنکه تمامی مباحث مورد نیاز و متداول در فرش مورد توجه قرار گیرند، سایر مباحث نیز به نحوی مختصر مورد توجه قرار گرفتند.هر چند که حقیر در برخی از آن‌ها تا این لحظه مطالعه‌ی جدی نداشته‌ام.

همانگونه که متذکر شدم برخی از فصول این کتاب گردآوری و نظم بخشیدن به برخی مطالعات و پژوهش‌هایی است که نتیجه‌ی کار اساتید و پژوهشگران نامدار فرش ایران است. از این میان بخش تاریخ فرش به تمامی متکی بر مقالات و تألیفات گرانقدر آقایان سیروس پرهام، علی حصوری و پرویز تناولی است که کمک بسیاری در آشنایی با مقدمات این بحث و حساسیت‌های آن است.

همچنین فصل مرتبط با معرفی برخی نقش‌ها و طرح‌های فرش ایران و مفاهیم آن‌ها. در تهیه و تدارک تصاویر نیز تا حد امکان دقت گردیده تا عکس‌های لازم و کاربردی، مطابق متن کتاب تهیه گردد که برخی توسط نگارنده در ده سال اخیر عکاسی گردیده و برخی نیز از سایر منابع گردآوری شده‌اند. به این ترتیب چنانچه بدنبال کتابی با تصاویر زیبای فرش هستید این مجموعه پاسخگوی شما نیست.

به هر تقدیر مطالعه‌ی این کتاب برای علاقه‌مندان فرش ایران در هر مقطع و زمان راهگشای ورود به دنیای جدیدی است که می‌توان در مراحلی عالی و بسیار بالاتر نام دانش فرش‌شناسی را بر آن نهاد.

مطالعه‌ی بخش پی‌نوشت‌ها که در انتهای کتاب آمده است را به تمامی خوانندگان توصیه می‌نمایم بویژه برخی از مطالب که هنگام نوشتن مباحث اصلی می‌بایست مورد توجه قرار می‌گرفت و فراموش گردید و به ناچار در پایان کتاب آمده است.

استدعا دارم با راهنمایی‌ها و پیشنهادات خود نواقص و کاستی‌ها را اعلام، و این کمترین را در چاپ‌های بعدی یاری فرمایید.