گنجینة الاسرار

معرفی کتاب گنجینة الاسرار اثر عمان سامانی

عمّان سامانی، با نام کامل نورالله بن عبدالله و تخلّص عمّان، که به تاج‌الشعرا نیز ملقب بوده، از شاعران برجسته‌ی قرون سیزدهم و چهاردهم هجری قمری به‌شمار می‌رود.

این شاعر بزرگ که در سال 1264 قمری پا به عرصه‌ی وجود گذاشت و در سال 1322 قمری دار فانی را وداع گفت، از اهالی سامان، ناحیه‌ای در استان چهارمحال و بختیاری ایران، بوده و پیکرش اکنون در شهر مقدس نجف آرام گرفته است.

اثر ارزشمند عمّان سامانی با نام گنجینة الاسرار، اگرچه از نظر حجم کوچک است، اما از گنجینه‌های غنی ادبیات عرفانی به‌حساب می‌آید و تأثیر عمیقی بر مخاطبان خود داشته است. در این اثر عارفانه، عشق بی‌پایان او به اهل بیت، همچون موجی خروشان در سراسر متن جاری است.

آغاز این شاهکار عرفانی با مثنوی کم‌نظیر او رقم می‌خورد که ابیاتی مملو از لطافت معنوی و راز هستی را به مخاطب عرضه می‌دارد:

کیست این پنهان مرا در جان و تن کز زبان من همی گوید سخن؟

ا ین که گوید از لب من راز کیست؟

بنگرید این صاحب آواز کیست؟

در طول یک قرن گذشته، اشعار او چنان تأثیری بر فرهنگ و هنر گذاشته که نه تنها اهل ادب و عرفان، بلکه مدّاحان و تعزیه‌خوانان نیز بدان توجه‌ای ویژه داشته‌اند. بسیاری از موسیقی‌دانان، با استفاده از این اشعار ژرف، تصانیف و آوازهایی عاشورایی خلق کرده‌اند که در دل شیفتگان فرهنگ مذهبی جای گرفته است.

جالب آنکه کل این اثر نفیس به خط نستعلیق شکسته‌ی استاد فرزبود نگارش یافته است، که خود بر ارزش هنری و بصری این اثر افزوده و آن را به یکی از یادگارهای گرانبهای ادب فارسی تبدیل کرده است.