کنتر پوان به زبان ساده

معرفی کتاب کنتر پوان به زبان ساده اثر اچ. سی. ال. استاکز

موسیقی پدیده‌ای شگرف است که بشر از بدو پیدایش خود نیاز به آن را احساس کرده و برای رسیدن به تکامل هرچه بیشتر آن کوشیده است. موسیقی برای انسان اولیه عاملی جادویی برای شفای دردهای جسمانی و عاطفی و سایر نیازهای روحی، و همچنین وسیله‌ای تشریفاتی برای اجرای مراسم و آیین‌های خاص او بوده است. به طوری که هنوز هم در بعضی از مناطق ایران و برخی از کشورها، موسیقی در معالجه بعضی از امراض کاربرد دارد. همچنین، در اثر ایجاد هیجانات، اندیشه‌ها، احساسات غم‌انگیز و لذت‌بخش، نظم و انضباط، روح سلحشوری و میهن‌پرستی را در مردم بیدار می‌کند و در مراسم جشن و سرور غم را می‌زداید و در مراسم عزا نیز باعث تسکین حالات ناشی از مصیبت می‌شود.

بشر در ابتدا با استفاده از اصوات طبیعی مانند چهچهه مرغان خوش‌الحان و آواز خود به ایجاد دعاها و سرودها پرداخت و با استفاده از وسایلی مانند زه و نی و کنده مجوف درختان، نخستین سازهای زهی، بادی، پوستی و غیره را به وجود آورد و به تکامل آن‌ها پرداخت.

موسیقی بشر اولیه به صورت یک‌صدایی بود که ابتدا در کشورهای اروپایی به تدریج و به دلایلی به صورت دو، سه و چهار صدایی ساده درآمد. برای آنکه این صداها نظم و ترتیب بیشتر و بهتری داشته باشند، قواعد و قوانینی برای هم‌زمانی آن‌ها به وجود آمد و با ایجاد نخستین آثار چندصدایی مانند اورگانوم، فبوردون، ژیمل و غیره، علمی به نام کُنترپوان پدیدار شد که به تدریج تکامل یافته و پایه و اساس موسیقی پولیفونیک را تشکیل داد.

وجه تسمیه کنترپوان از عبارت "پونکتوس کنترا پونکوم" به معنای نقطه در مقابل نقطه، یا نت در مقابل نت و بالاخره ملودی در مقابل ملودی گرفته شده است. بنابراین، فن کنترپوان بر خلاف هارمونی که در آن نت‌ها به طور قائم با هم ارتباط در خوش‌صدایی دارند، خط‌های ملودی، بدون آنکه ارتباط قائم خود را از دست بدهند، رو در روی یکدیگر قرار می‌گیرند و علاوه بر ارتباط قائم خود، نوعی خوش‌صدایی مستقل افقی نیز میان اصوات مختلف ایجاد می‌شود. کنترپوان در قرن پانزدهم به وسیله موسیقی‌دانان برجسته فلاماند پایه‌گذاری شد و در دوره رنسانس (قرن شانزدهم) با کوشش و کمک موسیقی‌دانان ایتالیایی به دوران شکفتگی رسید و سپس هنرمندان سایر کشورها نیز آن را به سوی کمال پیش بردند.

آینده موسیقی ایرانی با الهام از کنترپوان

از آنجایی که موسیقی علمی است که طی قرون متمادی، بنا به نیاز و کوشش هنرمندان شایسته، به صورت یکی از عالی‌ترین مظاهر ذوق بشر درآمده و آثار برجسته و فراموش‌نشدنی با استفاده از علوم و فنون آن به وجود آمده، امید است جوانان باذوق و بااستعداد و علاقه‌مند کشور ما نیز با فراگیری و استفاده بهینه از این فنون، آثار برجسته ایرانی بر مبنای این قانونمندی‌ها به وجود آورند تا آثارشان علاوه بر دارا بودن ویژگی‌های اصیل موسیقی ما و رنگ و بوی ویژه آن، در ردیف موسیقی‌های با اعتبار و والای جهان قرار گیرد.