کتاب ماد هخامنشی اشکانی ساسانی (مجموعه دروس باستان شناسی و هنر دوران تاریخی)

معرفی کتاب ماد هخامنشی اشکانی ساسانی (مجموعه دروس باستان شناسی و هنر دوران تاریخی) اثر علی اکبر سرفراز، بهمن فیروزمندی

تأثیر عظیم تمدن و فرهنگ ایران زمین بر دیگر تمدن‌های جهان بر هیچ محققی پوشیده نیست. ایرانیان در طول تاریخ، ضمن ساختن و گسترش فرهنگ خود، با دقت و هوشمندی به آفرینش‌های دیگر ملل توجه داشته و تلاش کرده‌اند از تجربیات آن‌ها بهره ببرند و در عین حال فرهنگ غنی خود را به بهترین شکل منتقل کنند. این رویکرد سبب شده است که با ظهور خلاقیت معماران، هنرمندان و پیشه‌وران این سرزمین، بناهای شگفت‌انگیز و آثار هنری بی‌نظیری خلق شود که نظر مستشرقین نامی را به خود جلب کرده است.

با بهره‌گیری از علم باستان‌شناسی، که با تکیه بر اسناد و شواهد به تفسیر فرهنگ و تمدن گذشتگان می‌پردازد، پژوهش‌های موشکافانه‌ای درباره فرهنگ و هنر ایرانیان انجام شده است. البته این تحقیقات همواره خالی از اشکال و غرض نبوده است. پس از انقلاب شکوهمند اسلامی و خروج هیأت‌های باستان‌شناسی خارجی از ایران، شاهد حفظ و حراست از دو ارزش بزرگ بوده‌ایم: نخست ظهور محققان باستان‌شناس ایرانی که سال‌ها در شرایط دشوار جوی به کاوش و حفاری پرداخته‌اند و یافته‌های نوینی از تمدن بزرگ ایران ارائه کرده‌اند، و دوم حفاظت از آثار فرهنگی و تاریخی ارزشمند که به عنوان میراثی گران‌بها از گذشتگان به ما رسیده است.

بر این اساس، برای معرفی دقیق‌تر دوران ماد، هخامنشی، پارت و ساسانی، به تحقیقات دو محقق برجسته، آقای دکتر علی‌اکبر سرفراز و استاد ارجمند دکتر بهمن فیروزمندی مراجعه کرده‌ایم. این دو بزرگوار طی سال‌ها فعالیت علمی و پژوهشی در مناطق مختلفی از جمله بیشاپور، دیلمان، شوشتر، تبریز، مراغه، برازجان و جزیره خارک، دستاوردهای ارزشمندی داشته‌اند و کتاب حاضر نیز حاصل مطالعات باستان‌شناسی ایشان است.

ایشان همواره تلاش کرده‌اند تا نقاط مبهم فرهنگ و تمدن گذشته ایرانیان را با اتکا بر مطالعات، تجربیات و نظرات علمی خود روشن سازند. ناگفته نماند که مشکلات فراوان، ما را وادار کرد تا تنها بخش مختصری از این مطالعات میدانی را ارائه کنیم. با همکاری و همت والای کارشناسان، بخش‌هایی از مطالب و دست‌نوشته‌های آقایان محمدجعفر سروقدی و حسین محسنی، که می‌تواند راهگشای دانشجویان و پژوهشگران رشته باستان‌شناسی باشد، انتخاب، تنظیم و تدوین گردید.