پست مدرنیسم و تاریخ

معرفی کتاب پست مدرنیسم و تاریخ اثر ویلی تامپسون

پست‌مدرنیسم اصطلاحی است با انعطاف‌پذیری بالا که عمدتاً با پیچیدگی و آشفتگی همراه است. این واژه می‌تواند طیف گسترده‌ای از دیدگاه‌های مختلف، حتی در مواردی کاملاً متناقض را در خود جای دهد. همان‌طور که امروز از آن برداشت می‌شود، پست‌مدرنیسم روندها و نگرش‌هایی را که سرچشمه‌های گوناگون اما در ابتدا مجزا دارند، در هم می‌آمیزد.

این مفهوم به شدت بحث‌برانگیز بوده و به همان اندازه که طرفداران پرشور دارد، مخالفانی سرسخت نیز به همراه آورده است. دلایل مخالفت با آن قابل درک است؛ چراکه بسیاری از طرفداران این مکتب اغلب با پیچیدگی زبانی و گاهی نیز با نوعی خودبینی خاص صحبت می‌کنند. این موضوع در حوزه تاریخ نیز به همان اندازه که در سایر شاخه‌های دانش مشاهده می‌شود، اهمیت دارد.

شخصاً پست‌مدرنیسم را یک تحول قابل قبول نمی‌دانم و به طور کلی نسبت به بنیان‌ها و ادعاهای آن بدبین هستم. با این حال، باور دارم که تأمل بر ایده‌های پست‌مدرنیسم می‌تواند جنبه‌هایی فکری و قابل استفاده به همراه داشته باشد. اگرچه مورخان پست‌مدرنیست، به نظر من، زمانی که آثار تاریخی خوبی ارائه داده‌اند، غالباً این کار را برخلاف اصول فکری خود انجام داده‌اند، اما در برخی موارد هم ممکن است تعهد فکری‌شان منجر به تولید چنین آثاری شده باشد. بنابراین، نمی‌توان پست‌مدرنیسم را از دیدگاه تاریخی کاملاً بی‌ارزش تلقی کرد.

این تأملات محور اصلی مطالب این کتاب را تشکیل می‌دهند. اگرچه ادبیات موجود پیرامون تاریخ و پست‌مدرنیسم بسیار گسترده است، اما پرداختن به همه آنها در یک کتاب نسبتاً مختصر غیرممکن است. از این رو، پیشاپیش از مورخان یا نظریه‌پردازانی که نام و آثارشان در اینجا ذکر نشده است، پوزش می‌طلبم.